មណ្ឌលគិរី៖អាជីវកម្មរ៉ែមាសយ៉ាងអណាធិបតេយ្យនៅមេម៉ង់ឃុំចុង ផ្លាស់ ស្រុកកែវសីម៉ា ខេត្តមណ្ឌលគិរីត្រូវបានគេឱ្យដឹងថាកើតមានតាំងពីយូរឆ្នាំមកហើយនោះ ពុំដែលឃើញក្រសួងជំនាញពាក់ព័ន្ធចុះទៅពិនិត្យមើលម្តងណាទេ។
តាមប្រភពព័ត៌មានបានឱ្យដឹងថាទាក់ទងទៅនឹងអាជីវកម្មរ៉ែមាសនៅតំបន់ ខាងលើនេះគេមិនអនុញ្ញាតឱ្យមនុស្សពីក្រៅចេញចូលដោយសេរីបានទេគឺ មានកងកម្លាំងសមត្ថកិច្ចក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរីការពារទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ ។ភាពលាក់កំបាំងនេះធ្វើឱ្យគេដាក់ការសង្ស័យថាទំនងជាមានអំពើ ខុសច្បាប់ណាមួយនៅក្នុងការរដ្ឋានរ៉ែមាស។ហើយក៏អាចនឹងមាន អ្នកមានអំណាចក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរីឬក៏សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធមួយចំនួននៅ ពីក្រោយខ្នងទទួលបានផលប្រយោជន៍ស៊ុមគ្រលុំគ្នាជាប្រព័ន្ធ។
ប្រភពព័ត៌មានបានបន្តថាកន្លងមកមានក្រុមហ៊ុនមួយដែលលេចឮថាបានផុត អាជ្ញាប័ណ្ណទៅហើយនោះកំពុងតែបន្តអាជ្ញាប័ណ្ណសារជាថ្មីម្តងទៀតដើម្បី ធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែមាសយ៉ាងអណាធិបតេយ្យដែលស្ថិតក្រោមស្លាកសហគមន៍ ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងក្នុងឃុំចុងផ្លាស់ស្រុកកែវសីម៉ា ខេត្តមណ្ឌលគិរី។សកម្មភាពជីកយករ៉ែមាសដែលជាវត្ថុធាតុដើមទ្រព្យ សម្បត្តិរបស់រដ្ឋនៅក្រោមដីត្រូវបានគេនិយាយថាភាគច្រើនគឺជាជនជាតិ វៀតណាម។ដោយឡែកពលករខ្មែរមានឋានៈត្រឹមកម្មករតូចតាចតែប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកជនជាតិចិនគឺជាថៅកែហើយអ្នកមានអំណាចក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរីជា អ្នកនៅពីក្រោយ។
តាមការទម្លាយព័ត៌មានបានឱ្យដឹងថាអាជីវកម្ម រ៉ែមាសនៅឃុំចុងផ្លាស់មានរាប់រយរណ្តៅនិងប្រើកម្មកររាប់ពាន់នាក់ ដោយមួយផ្នែកខ្លះគឺជារបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនិងមួយចំនួនធំជា កម្មសិទ្ធិមន្ត្រីមានអំណាចក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី។រាល់ការធ្វើ អាជីវកម្មជាយូរឆ្នាំមកនោះដោយសារទទួលបានការអនុញ្ញាតពីក្រសួង ជំនាញរ៉ែនិងថាមពល។តាមពិតក្រសួងរ៉ែនិងថាមពលផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណ ឲ្យទៅក្រុមហ៊ុនគឺស្របច្បាប់។សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចទទួលបាននូវ ភាពស្របច្បាប់ពីអាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី។ប៉ុន្តែផ្ទុយពីនេះចំណុច ដែលខុសច្បាប់នោះគឺការអនុវត្តន៍ធ្វើអាជីវកម្មមិនបានគោរពទៅតាម គោលការណ៍អនុញ្ញាតពីក្រសួងនិងអាជ្ញាធរថ្នាក់ខេត្ត។ដូច្នេះដើម្បី កុំឱ្យរដ្ឋបាត់ប្រាក់ចំណូលដោយសារតែបុគ្គលផ្សេងនោះក្រសួង ពាក់ព័ន្ធត្រូវចុះទៅពិនិត្យមើលអាជីវកម្មរ៉ែនៅតំបន់នោះផង។ ព្រោះថាស្ថាប័ន្រពាក់ព័ន្ធគឺជាភ្នែកច្រមុះឱ្យប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ហើយក៏ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ផងដែរ។រីឯរាល់ការជីករណ្តៅដីចុះ ចូលទៅក្នុងស្រទាប់ដីត្រូវបានគេនិយាយថាក្នុងមួយរណ្តៅមិនក្រោមពី ១០០ម៉ែតទៅ៣០០ម៉ែត្រឡើយ។
ការជីករណ្តៅដ៏ជ្រៅបែបនេះទោះបីជា កន្លែងទទួលសិទ្ធិអនុញ្ញាតពីក្រសួងជំនាញក៍វាខុសទៅនឹងគោលការណ៍ ច្បាប់ដែលគេអនុញ្ញាតឱ្យជីករណ្តៅត្រឹមតែ២៥ទៅ២៧ម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែអាជីវកម្មរ៉ែមាសនៅឃុំចុងផ្លាស់ស្រុកកែវសីម៉ាធ្វើឡើងដោយ ប្រើរំសេវបំផ្ទុះប្រើម៉ាស៊ីនកិនថ្មសម្ភារៈទំនើបៗនិងប្រើសារធាតុ គីមីពុលដើម្បីបំលែងឱ្យទៅជាដុំមាស។ថ្មីៗនេះផ្លូវមួយខ្សែមាន ប្រវែងជាង១០គីឡូម៉ែត្របានទទួលរងនូវកំហូចធ្ងន់ធ្ងរមិនអាចឱ្យ ជនជាតិដើមភាគតិចនៅតំបន់នោះធ្វើដំណើរទៅមកបានដោយសារតែរថយន្តធុន ធ្ងន់ដឹកសម្ភារៈយកទៅជីកខូងរ៉ែមាស។
ជនជាតិដើមភាគតិច ព្នងរស់នៅឃុំចុងផ្លាស់បានរៀបរាប់ថាចាប់តាំងពីក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្ម រ៉ែមាសចាប់ផ្តើមដំណើរការឡើងវិញនៅឆ្នាំ២០១៦នេះផ្លូវមួយខ្សែ ប្រវែងជាង១០គីឡូម៉ែត្រនៅឃុំចុងផ្លាស់ស្រុកកែវសីម៉ាតភ្ជាប់ទៅ ទីរួមខេត្តមណ្ឌលគិរីទទួលរងការបំផ្លាញពីរថយន្តដឹកសម្ភារៈទៅខួង ជីករណ្តៅរ៉ែ។ចំណែកអាជ្ញាធរភូមិឃុំស្រុកនិងថ្នាក់ខេត្តមណ្ឌលគិរី មើលមិនឃើញពីទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅទីនោះឡើយ។
ប្រជាពលរដ្ឋបាននិយាយឱ្យដឹងថាកាលពីមិនទាន់មានផ្លូវពីទីរួម ខេត្តមណ្ឌលគិរីតភ្ជាប់ទៅឃុំចុងផ្លាស់ស្រុកកែវសីម៉ាបើប្រៀបធៀប ទៅនឹងកាលពីមុននោះសុទ្ធតែព្រៃផង។ប៉ុន្តែការធ្វើដំណើររបស់ពួកគាត់ មានលក្ខណៈងាយស្រួលជាងនេះ។បន្ទាប់ពីមានក្រុមហ៊ុនគេចុះទៅធ្វើ អាជីវកម្មរ៉ែមាសនៅតំបន់ឃុំចុងផ្លាស់រួចមកផ្លូវមូលនិធិឃុំដែល ប្រមូលបានពីប្រជាពលរដ្ឋបូកបញ្ជូលគ្នាជាមួយកញ្ចប់ថវិកាប្រមុខរា រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈឃុំសង្កាត់អភិវឌ្ឍន៍បានហើយត្រូវបំផ្លាញទៅវិញ ក្នុងរយៈពេលខ្លី។ប្រជាពលរដ្ឋបានឱ្យដឹងថាសិស្សសាលារស់នៅភូមិមេ ម៉ង់ចង់ធ្វើដំណើរទៅសិក្សានៅអនុវិទ្យាល័យឃុំចុងផ្លាស់ត្រូវបាន បោះបង់ការសិក្សាចោលដោយសារតែលំបាកក្នុងការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវទៅ សាលារៀន។រឿងផ្លូវលំបាកនេះ ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងបានឱ្យដឹងថាក្រុមគ្រួសារមានជំងឺឈឺថ្កាត់ម្តងៗ ក៍ពិបាកណាស់ពេលដឹកអ្នកជំងឺទៅមន្ទីរពេទ្យ។
ក្រោយពី ជួបបញ្ហាផ្លូវខូចបែបនេះប្រជាពលរដ្ឋសំណូមពរទៅសម្តេចអគ្គ មហាសេនាធិបតីតេជោហ៊ុនសែននិងលោកជំទាវប៊ុនរ៉ានីតាមរយៈសារព័ត៌មាន មេត្តាជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋធ្វើផ្លូវល្អឡើងវិញដើម្បីងាយស្រួល ធ្វើដំណើរដឹកស្ត្រីមានផ្ទៃពោះទៅកាន់មណ្ឌលសុខភាពនិងដឹកអ្នកជំងឺ ទៅមន្ទីរពេទ្យខេត្តព្រមទាំងប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិត។ជុំវិញបញ្ហា ផ្លូវលំបាកនេះលោកសិនវណ្ណវឌ្ឍន៍អភិបាលស្រុកកែវសីម៉ាមិនអាចសុំ ការបំភ្លឺបានទេដោយលោកគ្រាន់តែឮថាអ្នកកាសែតរួចចុចបិទទូរស័ព្ទ ភ្លាម។
លោកសាន់ដារិទ្ធិប្រធានមន្ទីររ៉ែនិងថាមពល ខេត្តមណ្ឌលគិរីបានបញ្ជាក់ថាអាជីវកម្មរ៉ែមាសនៅចុងផ្លាស់មានច្បាប់ ត្រឹមត្រូវ។លោកបាននិយាយថាមួយផ្នែកជារបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច និងមួយផ្នែកទៀតគឺជារបស់ក្រុមហ៊ុន។លោកសាន់ដារិទ្ធិបានបញ្ជាក់ថា អាជីវកម្មរ៉ែមាសរបស់សហគមន៍គេសុំអាជ្ញាប័ណ្ណត្រឹមថ្នាក់ខេត្ត។ រាល់ការធ្វើអាជីវកម្មគេមិនអនុញ្ញាតឱ្យលើសពីទំហំផ្ទៃដី១ហិកតាទេ ។ចំពោះរណ្តៅជីករករ៉ែក៏មិនឱ្យលើសពី២០ម៉ែត្រចុះក្រោមដែរ។
ប្រធានមន្ទីររ៉ែខេត្តបានឱ្យដឹងទៀតថាក្រុមហ៊ុនមានផ្ទៃដីធ្វើ អាជីវកម្មធំជាងសហគមន៍ដោយសារថ្នាក់ក្រសួងជាអ្នកអនុញ្ញាតមាន ច្បាប់ត្រឹមត្រូវ។លោកប្រធានមន្ទីររ៉ែនិងថាមពលខេត្តមណ្ឌលគិរី បានបញ្ជាក់ថាទីតាំងក្រុមហ៊ុននិងសហគមន៍ស្ថិតនៅជាប់គ្នា។លោកថានៅ ឃុំចុងផ្លាស់ មានតែក្រុមហ៊ុនមួយប៉ុណ្ណោះដែលក្រសួងបានអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើអាជីវកម្ម ។ក្រុមហ៊ុននោះគឺជារបស់ខ្មែរសហការគ្នាជាមួយចិន។ក្រុមហ៊ុនមួយនេះ បានចាប់ផ្តើមដំណើរការឡើងវិញនៅដើមឆ្នាំ២០១៦ មានច្បាប់ត្រឹមត្រូវ ពីក្រសួងរ៉ែនិងថាមពល៕